Al sinds 1948 is er een vuurloop die het bevrijdingsvuur ter herinnering aan het einde van de Tweede Wereldoorlog naar Wageningen brengt. Vervolgens wordt het vuur middels een estafetteloop verspreid naar diverse andere plaatsen in Nederland. Ook vanuit Elburg heeft er dit jaar weer een team deelgenomen. Toen mij gevraagd werd om als fietser deel te nemen hoefde ik niet lang na te denken.  Mijn ouders en schoonouders hebben de oorlog zeer bewust mee gemaakt en de verhalen die ze vertellen maken nog steeds erg veel indruk op mij. Al heb ik ze al 10 of 20 keer gehoord, dat maakt niet uit. De bezieling en beleving van die tijd die iedere keer weer in de verhalen ligt opgesloten maakt dat ik er niet genoeg van kan krijgen.

Met name rond de periode van dodenherdenking en bevrijdingsdag komen deze herinneringen weer boven.  Alleen al vanwege die verhalen wilde ik heel erg graag mee doen aan deze zeer speciale fietstocht ter gelegenheid van 70 jaar bevrijding. 

 In de voorbereiding naar de fietstocht kwamen de verhalen als vanzelf weer naar voren. De grootvader van mijn vrouw is afgevoerd om een bierfabriek in Wuppertal te werken. Niet het zwaarste werk, maar wel weg van vrouw en gezin. Een periode van ongelooflijke onzekerheid omdat er totaal geen contact mogelijk was. Na afloop van de oorlog is grootvader samen met een plaatsgenoot te voet terug gekomen naar Nederland. Daarbij kon er alleen 's nachts worden gelopen om te voorkomen dat ze zouden worden opgepakt als collaborateurs. Beide schoonouders zijn januari 1945 geëvacueerd naar Friesland. Er is in hun omgeving vreselijk zwaar gevochten en men wilde slachtoffers voorkomen. Mijn schoonvader verstopte de pikhouweel in de heg voordat ze weg gingen. Dan konden de Duitsers hem niet meenemen en gebruiken voor schuttersputjes. Tot op heden hebben zij nog contact met het gezin waar ze zijn opgevangen.

Omdat mijn vader in de mijnen werkte liep hij gelukkig niet het risico opgepakt te worden om naar een werkkamp te gaan. Met zijn 16-17 jaar aan het einde van de oorlog had hij daar immers de leeftijd voor. Wel heeft hij ooit de zoon van een NSB 'er een pak slaag geven omdat die de angst van de andere kinderen misbruikte. Dat misbruik werd op gegeven moment zo erg dat mijn vader er niet meer tegen kon.  Heeft hij een paar weken in zijn rats gezeten op een manier die wij ons niet kunnen voorstellen, maar er gebeurde gelukkig niets. En het gepest was voorbij. Tegen het einde van de oorlog was er ook weinig eten. Er was bijna niets meer te krijgen. Mijn oma schijnt er bedreven te zijn om met ruilhandel toch nog wat eetbaars op tafel te krijgen, ook al was het heel beperkt. Vlak na de bevrijding was er tijdelijk een veldkeuken vlak bij het huis van mijn opa en oma en twee van de koks waren bij hen ingekwartierd. Iedere avond namen Jim en Bill eten in overvloed mee omdat ze wisten dat het gezin het slecht had gehad. De buurvrouw van mijn vader was getrouwd met een Duitser (terug naar Duitsland gevlucht) en mijn vader had Jim gevraagd ook wat eten voor haar mee te nemen.  Iedere avond na het eten gaf Jim aan dat hij moe was en wilde slapen. Toen de  broer van mijn vader een keer wat later thuis kwam zag hij echter wat Jim echt ging doen. Via het plat dak sloop hij naar het raam van de buurvrouw dat 'toevallig' openstond en ging naar binnen. Wat er precies gebeurde binnen weten we niet en daar mag iedereen naar raden, maar de glimlach waarmee mijn vader dit verhaal vertelt zegt mij genoeg. Een tijdje later gaf de buurvrouw aan dat mijn vader geen eten meer hoefde te brengen. Ze had nu wel genoeg te eten....

Vanwege dit soort verhalen die er nu nog volop zijn, echt niet alleen binnen mijn familie, en de wetenschap dat vrijheid niet iets vanzelfsprekend is, hebben we met 7 fietsers deelgenomen aan de bevrijdingsvuur fietstocht. Na de opening en het ontsteken van de fakkel in Wageningen hebben we onder barre omstandigheden in het donker gereden. Een en al regen hebben we gehad.  In Apeldoorn liep het water in golven van het fietspad af. Pas tegen het einde van de nacht werd het droog, gelukkig was het niet koud.  Vanuit Wageningen zijn we om 1 uur 's  nachts via de Grebbenberg, het gedenkteken bij Woeste Hoeve en het gedenkteken bij Putten naar Elburg gefietst. Het gedenkteken bij de Klementbrug in Heerde hebben we helaas niet kunnen bezoeken omdat we door de onverwacht late start en lekke banden niet samen met de lopers in Elburg zouden aankomen.  En dat wilden we hoe dan ook voorkomen.

De geplande route zie je op de kaart. Mocht je het GPS bestand willen hebben, laat het me dan even weten via de contact optie in het menu. Dan stuur ik je dat op via mail.

Om 10 uur zijn we samen met de lopers ontvangen in Elburg onder prachtige weersomstandigheden en hebben we samen met een grote groep omstanders het bevrijdingsvuur in Elburg kunnen ontsteken. Daarna hebben we met het hele team nog genoten van een drankje in de prachtige historische binnenstad van Elburg. Een mooie afsluiter van een mooie belevenis met bijbehorende betekenis. Mocht je een indruk willen krijgen van de ontvangst kun je dat hier bekijken.

Oh, en die pikhouweel van mijn schoonvader die stond er nog. Maar de veel grotere verrassing was dat zijn vader terug was. Op tafel lag een briefje met de tekst "Welkom thuis, uw liefhebbende echtgenoot en vader".  Ook dat briefje is bewaard gebleven.  Toen zijn vader verzuchtte dat hij zijn pikhouweel miste haalde mijn schoonvader hem triomfantelijk uit de heg.